Bulgaristan vatandaşlığına başvuru yaparken bilinmesi gereken ayrıntılar ve izlenmesi gereken aşamalar, işlemlerin doğru bir şekilde ilerlemesinde büyük bir öneme sahiptir. Bunlardan ilki ise ancak 18 yaşını dolduranların Bulgaristan vatandaşlığına şahsi başvuru yapabileceğidir. Reşit olmayanların başvuru yapması için önce ebeveynlerinden en az birinin Bulgaristan vatandaşlığı alması gerekir.
Bulgaristan vatandaşı olan bir üst soy anne babanın Bulgaristan Adalet bakanlığı kayıtlarında vatandaş olması gerekmektedir. Anne/ Babası vatandaş olan çocuklar gereken şartları yerine getirdiğinde soy üzerinden Bulgar vatandaşlığına başvuru yapılabilmektedir. Vatandaşlık hakkı bir üst soydan alta soya aktarılabilmektedir, ancak kuşak atlayarak yapılamaz. Bulgaristan vatandaşlık başvurusu mutlaka ve sadece ebeveyn üzerinden alınabilmektedir.
Vatandaşlık Başvurusu İçin Aşamalar
Başvuru yapılırken hazırlanacak evraklarda Bulgaristan doğumlu olan üst soyun tespiti önemli bir yere sahiptir. Bu konuda yapılacak hazırlıklarda Türkiye’deki nüfus müdürlüklerinden en üst soya kadar olan nüfus kayıtları alınmalı ve kaymakamlık tarafından Apostillenmeli.
Bulgaristan vatandaşlık başvurusu için yapılan başvuruların sırasıyla işlem göreceği kurumlar Dışişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Belediye’dir. Detaylı ve vukuatlı nüfus kayıtların izahının gerektiği durumlarda başvuruya ait ek evraklar da temin etmek gerekiyor. Bunların arasında Doğum Belgesi, Ölüm Belgesi, İsim Denklik Belgesi, kesinleşmiş Boşanma ilamı, kesinleşmiş evlatlık ilamı, Muhaceret Belgesi gibi belgeler talep edilebilir. Bu gibi durumlarda ek evrakların gecikilmeden Türkiye’den alınıp kaymakamlıktan Apostillenip hazırlanması ve çalışılan kuruma iletilmesi gerekir. Talep edildiğinde alınması gereken Muhaceret Belgesi’nde veya Tabiiyet Beyannamesi’nde de menşe ülkenin Bulgaristan yazılı olmasına da dikkat edilmesi gerekiyor.
Vatandaşlık Başvuru Ücreti
Hizmetler için aracı kurumlar tarafından alınan avans ücretleri Türkiye ve Bulgaristan’da yapılan çeşitli masraflara harcanır. Örneğin Bulgaristan’da yaptırılması gereken evrakların çevirisi, her bir sayfasının tasdik edilmesi bu ücretlere dâhil olan sadece birkaç işlem. Bu süreçte ayrıca postalama ile resmi harç ve tasdik işlemlerine ait masraflar da oluyor. Masraflar evrakların adedine göre değişir. Tüm evraklar hazır olduğunda, işlemleri yürüten danışmanlık şirketi başvuru sahibine bilgi verir. Bu bildirimde ortaya çıkan tercüme, tasdik, posta, harç gibi tüm giderlerin toplam miktarı ve danışmanlık ücreti KDV dâhil olarak iletilir.
Bulgaristan vatandaşlık başvurusu için gerekli belgeler
- Fotoğraf
- Pasaport fotokopisi
- Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği: Üst soya ait olmalı.
- Doğum Belgesi: Noter onaylı.
- İsim Denklik Belgesi: Bağlı yerin İlçe Nüfus Müdürlüğü’nden.
- Evlilik Kayıt Örneği Özgeçmiş: Bulgarca dilinde ayrıntılı özgeçmiş. (14 yaşından küçükler için anne ve baba da özgeçmiş alınmalı.)
- Eğitim Belgesi: Bulgaristan Milli Eğitim Bakanlığı alınan ve başvuru sahibi Bulgar dili bildiğini kanıtlayan noter onaylı belge.
- Sabıka belgesi: Bulgaristan ve Türk makamları tarafından alınmalı.
- Sağlık Raporu: Başvuru sahibinin sağlık sorunu olmadığını gösteren Heyet Kurulu Sağlık Raporu.
- Banka Hesap: Bulgaristan’da açılmış banka hesap dökümü.
- Taahhütname: Bulgaristan’da devamlı ikamet edileceğine dair Bulgar noterinden alınan tasdikli belge.
- Kira Kontratı: Bulgaristan’da oturulacak eve ait olmalı.
Bulgaristan Vatandaşlığı Başvuru Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir ülkenin vatandaşlığı için yapılacak başvurular bu konuda hizmet veren bir danışmanlık şirketi aracılığıyla eşliğinde yapılması gerekiyor. Dünya’nın hiç bir ülkesinde bu işlemler iş takipçisiyle yapılmıyor.
Her başvuru sahibinin farklı yasal bir statüsü var ve statüsü veya idarenin sunduğu yasal dayanaklara göre başvuru süreci değişebilir. Bu nedenle iş takipçilerinin evrak ile ilgili işlemler yapmaları mümkün olmaz.
İş takipçileri aracılığı ile yapılan başvurular kabul edilse dahi işlemlerin süreleri birkaç yıla kadar uzayabilir. Üstelik bu süreçte pek çok ek ve gereksiz masraf çıkarak daha maliyetli bir hale dönüşebilir. İşin uzmanları dışında yapılan başvurularda yasal yollar da ihmal edilmiş olur. Bu ise hak mahrumiyetine uğratılma ve sürecin uzamasına neden olabilir. Hatta bu sorunları aşmak için hukuki yollara da başvurmak gerekebilir.
Avrupa kanunlarına göre, hiçbir insan savaş nedeniyle, etnik veya dini ayrımcılığa uğradığı için veya siyasi baskı nedeniyle göç etmek zorunda bırakıldığı için vatandaşlığı alınamaz. Bu konuda yapılan vatandaşlık başvuruları ise çeşitli hukuki nedenler sürülerek ötelenemez veya buna hakları olmadığı söylenemez. Vatandaşlık hakkı vefat eden son ülke vatandaşı aile bireyi ile sona ermez ve talep için engel konulamaz.
Bulgaristan Vatandaşlık Başvurusu Yasası’nda idarenin ve mahkemelerin, Göçle Vatandaşlıktan Mahrumiyet’e ait bir hüküm bulunmaz. Yine de böyle bir gerekçe ile hak engellenirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuru yapılabilir.