Devletlerin, diğer devletlerin büyük ve ticari kentlerine, bulunulan ülkenin mülki amirleri ile temas kurma, vize işlemleri, pasaport yenileme, temsil edilen ülke vatandaşlarının doğum, ölüm, evlilik gibi durumları ile ilgilenme, ulaşım, sağlık, eğitim ve hukuki durumlarda çözüm üretmek amacıyla kurdukları merkezlere “Konsolosluk” denilir. Uluslararası bir hukuk devletinin diğer devletlerde konsolosluk kurmasının mecburi olmadığı ifade edilmektedir. Ancak devletler diğer devletler karşısındaki çıkarlarını ve diğer ülkelerde ikamet eden vatandaşlarının haklarını korumak amacıyla konsolosluk açarlar. Konsoloslukların açılması bulunulan ülke devletinin izni ile mümkün olmaktadır. Aynı zamanda alınan bu izin devletin isteği doğrultusunda kaldırılabilir.
Hindistan Dış İşleri Bakanlığı tarafından gidilecek ülkede bulundukları şehrin mülki amirleri ile temasta bulunarak kendisi için öngörülen görevleri yerine getirmek üzere atanan kişilere “konsolos” denilmekte. Konsoloslar bulundukları şehrin büyüklüğü ve ticari niteliği temel alınarak başkonsolos, konsolos ve konsolos yardımcısı olarak hizmet vermekteler. Hindistan Konsolosluğu Konsolosluk çalışanları diplomatik temsilci vasfına sahip değildir. Resmi olarak diplomatik görevlere atananlar dışında kalanlara diplomatik ayrıcalık tanınmamaktadır. Ancak görevlerini yerine getirdikleri esnada bürokratik konularda ve adli kovuşturmalarda belli başlı ayrıcalıklara sahip olurlar. Konsolosluk binalarının dokunulmazlıkları vardır.
Hindistan Konsolosluğu’nun Görevleri
Hindistan Konsolosluğu, resmi bir kurum olmasının yanı sıra diplomatik yetki sahibi değildir. Türkiye’de ülkesinin menfaatlerini koruyan ve ilerleten, çeşitli resmi süreçleri idame ettiren resmi bir kurumdur. Hindistan Konsolosluğu’nun görevleri bazı antlaşmalar ve nizamnamelerle tasarlanmıştır. Hindistan Konsolosluğu’nun en genel amacı ise, Türkiye devleti içerisindeki ticari menfaatlerini korumak, geliştirmek, pasaport yenileme işlemleri, tıbbi, kanuni, eğitim alanında yardım sağlama, ulaşım bulundukları ülkelerin otoriteleri ile iletişim kurma, yurt dışında ölüm, doğum, ayrılık ve dünyevi olaylarla ilgili olmaktır.