1978 Bulgaristan Göçmenlerine Vatandaşlık

Değerli Misafirlerimiz1978 Bulgaristan Göçmenlerine Vatandaşlık bilgilendirme sayfamıza hoş geldiniz. Sayfamızın devamında1978 Bulgaristan Göçmenlerine Vatandaşlık ile ilgili bilgi vermeye çalışacağız.

1978 Göçmenlerinin Vatandaşlık Başvuruları İçin Gerekli Evraklar

• Türkiye Cumhuriyeti Pasaport Fotokopisi
• Vize Merkezi Bulgaristan Vatandaşlık Hakkı Tespit Bilgi Formu
• İki (2) Adet Fotoğraf
• İsim Denklik Belgesi (Apostilli - Ankara, İçişleri Bakanlığı, Bulgaristan 1978 göçmenleri için Göçmen Bürosu’ndan alınacak)
• Nüfus Kayıt Örneği (Erkek için, Vukuatlı, Apostilli - Nüfus Müdürlüğü’nden alınacak)
• Nüfus Kayıt Örneği (Kadın için, Vukuatlı, Apostilli - Nüfus Müdürlüğü’nden alınacak, Kızlık Soyadı ile)
• Evlenme Kayıt Örneği (Apostilli, Nüfus Müdürlüğü’nden alınacak)
• Vekâletname (Apostilli, Örnek, Noter onaylı) Bulgaristan’dan kalmış belgeler varsa fotokopileri de verilmeli.

NOT: Türkiye Cumhuriyeti’nden alınan her evrak, Bulgaristan Cumhuriyeti’nde geçerli olması için TC Valilik veya TC Kaymakamlık onaylı olması gerekiyor.

Bulgaristan’dan 1970 li yıllarda göç ederek şu anda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilerin, Bulgaristan vatandaşlığına başvuru yapma hakkı bulunur. Bu konuda öncelikle şahsın Bulgaristan’daki vatandaşlık bilgileri sorgulanmalı ve hakkın hala mevcut olup olmadığı tespit edilmeli. Sonraki sürecin nasıl ilerleyeceği bu sonuçlara göre karar verilir. Bir kişinin Bulgaristan vatandaşı olup olmadığını anlamak için öncelikle Bulgaristan Adalet Bakanlığı’ndan vatandaşlık sorgulaması yapılması gerekir.

1968-1978 Bulgaristan Göçmenleri İçin Vatandaşlık

Türkiye’ye son 100 yılda Bulgaristan’dan pek çok kitlesel göç gerçekleşti. Bunlardan en yakın olanları ise son 65 yılda gerçekleşti. 155 bini 1949-1951 yılları arasında, 115 bini 1968-1978 yıllarında ve 320 bini de 1989 yılında olmak üzere, gerçekleşen göçlerde sonraki yıllarda gelenler de dâhil toplamda yaklaşık 800 bin Bulgaristan’da yaşayan Türk, Türkiye’ye göç etmiş oldu. Bu insanlar Bulgaristan kanunlarında bulunan ve uygulanan maddeler kapsamında vatandaşlıklarını kaybetmiş oldu. Fakat günümüzde yine Bulgaristan kanunların verdiği haklar kullanılarak tüm Bulgaristan göçmenleri talep edilen koşullar karşılandığı takdirde Bulgaristan vatandaşlıklarını geri alabiliyor.

Tabii bu hakların kullanılabilmesi için bilmeleri gereken farklı ayrıntılar bulunuyor. Ayrıca belirlenecek bilgilere göre izlenecek aşamaların ne olacağı da kesinlik kazanacak. Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç eden Bulgaristan Türklerinin vatandaşlık taleplerini en çok etkileyen durum ise hangi tarihte Türkiye’ye giriş yaptıklarıdır. Zira belirlenecek olan bu tarih yapılacak olan vatandaşlık isteğinin nasıl ilerleyeceğini belirleyecek.

Bulgaristan ile Türkiye ülkeleri arasında gerçekleşen göçler arasında 1945 yılından sonra sadece iki resmi göç gerçekleşmiş. İki ülke arasında yapılan anlaşmalar nedeniyle İlk göç 1949-1951 yılları arasında gelenleri kapsıyor. İkinci resmi göç dalgası ise 1968-1978 yılları arasında gerçekleşen olarak kabul ediliyor. Bu iki anlaşmayla Türkiye’ye gelenler Bulgaristan Anayasası’nın vatandaşlık haklarını açıklayan maddelerine göre vatandaşlıktan çıkartılmıştır.

En son gerçekleşen kitlesel göç olarak bilinen 1989 yılındaki göç ise ayrı bir şekilde değerlendiriliyor. Çünkü bu insanlar Türkiye’ye turist olarak geldikleri kabul ediliyor. Bulgaristan kanunlarında turist olarak giden ve altı (6) ay dönmeyen kişilerin vatandaşlıktan çıkarıldığına dair bir madde olmasına rağmen, o yıllarda gerçekleşen rejim değişikliği ve alınan bir karar ile 1989 göçmenlerinin vatandaşlıkları ellerinden alınmamıştır.

1968-1978 Göçmenlerinin Vatandaşlık Başvurusu Ne Kadar Sürer?

Türkiye’ye Bulgaristan’dan göç eden kişiler kapsamı altında oldukları ilgili Bulgaristan Kanunu ile dâhil oldukları göç anlaşmasına göre vatandaşlık taleplerini iletebiliyor. Örneğin 1968-1978 yılları arasında gelenleri kapsayan resmi göç anlaşması ise Türkiye’ye gelen eski Bulgaristan vatandaşları bu haklarını geri talep ederken işlemleri “uzun prosedür” olarak isimlendirilen işlemlere göre hareket etmek zorundalar. Bu yıllar arasında gelenler eskiden Bulgaristan vatandaşı olduklarını kanıtladıktan sonra Bulgaristan Oturum İzni alarak talep edilen üç (3) yıllık bekleme süresinin sonunda vatandaşlık başvurusu yapabilirler. Daha sonra ise yaklaşık iki (2) yıllık değerlendirme sürecinin sonunda talepleri tamamlanarak Bulgaristan vatandaşlığı alabiliyorlar.

Başvurular öncesinde hazırlanması gereken belgeler bu başvuruların en çok sorun çıkartan detaylarıdır. Çünkü izlenmesi gereken prosedüre göre eski Bulgaristan vatandaşlığını kanıtlamak için önce Bulgaristan Adalet Bakanlığı’nda bu kişinin kayıtlarına bakarak araştırması yapılması gerekiyor. Fakat her iki ülkedeki kayıtlar doğal olarak farklı oluyor. Temin edilmesi gereken bu kayıtlarda başlıca iki sorun bulunuyor. Bunlar ise net olmayan doğum tarihleri ve birbirleriyle uyumlu olmayan kişinin iki ülkedeki isimleridir.

• Başvuru yapan kişi 1968-1978 yılları arasında göç ettiyse: Bulgaristan Doğum Kayıt Belgesi alma ve Türkiye’de tercüme ettirilmesi: Doğum yeri biliniyorsa, 30-45 gün arası.
• Gerekli olan durumlarda doğum tarihinin düzeltilmesi için Türkiye’de Asli Hukuk Mahkemesi’nde açılacak dava: 6-12 ay arası.
• İsim Denklik Belgesi, Muhacir Kâğıdı, Tabiiyet Beyannamesi alma: 1-1.5 ay arası.
• Bulgaristan Adalet Bakanlığı’nda Kişinin vatandaşlık durumunu sorgulama: 6 ay
• Oturma İzni başvurusunun sonuçlanması:2 ay
• Bulgaristan Oturma İzni alınınca bekleme süreci: 3 yıl.
• Bulgaristan vatandaşlığı başvurusu sonuçlanma süresi: 6-18 ay.

Bulgar Vatandaşlığını kazanmada toplam süre ortalama 5 yıldır.

Bulgaristan Göçmenlerinin Doğum Tarihi Sorununu Düzeltme

Gerçekleşen göçlerde Türkiye’ye gelen insanların ilk durağı sınır şehri Edirne olmuş. İlk kayıtları da burada alınmış. Eskiden Edirne Köy Hizmetleri Müdürlüğü’nde bulunan göçmenlerin kayıtları, elektronik sisteme (MERSİS) geçiş yapıldıktan sonra Ankara’ya taşınmış. Bu eylem ise bilgilerin tek merkezde toplanması amacıyla yapılmış.

Ancak bu değişime rağmen ilk kayıtlarda verilen bilgilerin tümü tam olarak kayıt edilmemiş veya formlara yanlış olarak aktarılmış. Bu sebeplerden dolayı ise kayıt altına alınan kişilerin doğum tarihlerinin çoğunda görünen yıl doğru olsa dahi pek çok insanın doğduğu gün ve ay, Bulgaristan’dan farklı olarak 1 Ocak ve 1 Temmuz olarak işlenmiş. Bu ise yapılacak olan 1978 göçmenlerine vatandaşlık başvurularında sorun çıkartabiliyor. Bunu sorunu aşabilmek için ilk yapılması gereken Bulgaristan’a giderek Sofya’dan “apostilli” Doğum Belgesi almak.

Daha sonra bu evrak Türkiye’de bir tercüman tarafından tercüme edilerek Asli Hukuk Mahkemesi’nde “doğum tarihi değişikliği” ile ilgili yapılacak dava başvurusunda kullanılıyor. Mahkeme kararını verdikten sonra kişinin yeni doğum tarihini de ilgili Nüfus Dairesi’ne bildirir. Böylece kişinin doğum tarihi hem Bulgaristan’da hem Türkiye’de eşleşmiş oluyor. Mahkemelerin yoğunluğu nedeniyle 6 ile 12 ay arasında sürebiliyor.

Bulgaristan Vatandaşlık Başvurusu İçin İsim Denklik Belgesi Alma

1968-1978 Bulgaristan göçmenlerinin vatandaşlık başvurularında kullanılan en önemli evraklardan biri de İsim Denklik Belgesi’dir. Bu belge, Bulgaristan’da ve Türkiye’de farklı isimlerde kayıtlı olan kişinin aynı kişi olduğunu ispatlamaya yarıyor. Bu ispat ise istenen vatandaşlık ile ilgili kayıtların bulunmasında yardımcı oluyor. Ayrıca talep yapılmasına da hak veriyor. İsim Denklik Belgesi, Ankara’da bulunan İçişleri Bakanlığı

Nüfus ve Bulgar vatandaşlığına geçiş İşleri, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nden alınıyor. Bu belgeye elektronik başvuru yapılabilse de yoğunluk nedeniyle ancak 1-1.5 ay içerisinde alınabiliyor. Bu birimden alınmasında fayda olan diğer iki belge de Muhacir Kâğıdı ve Tabiiyet Beyannamesi’dir. Bu evrakların içerdiği göç etme zamanı, gelinen ülke ve isim gibi bilgiler İsim Denklik Belgesi’nde oluşabilecek eksikliklerin tamamlanmasında yardımcı oluyor. 1968 ile1978 yıllarında Türkiye'ye gelen Bulgaristan göçmenlerinin nüfus kayıtlarında pek çok eksiklik veya karışıklık olabiliyor. Bu bilgileri netleştirmek için İsim

Denklik Belgesi’nin ekinde verilebilen Göç Pasaportu fotokopisi de kullanılabiliyor. Bulgaristan vatandaşlığı veya Bulgaristan Oturum İzni başvurusu yapabilmek için Bulgaristan’ın hangi koşullarda terk edildiği tespit edilmeli. Bu belgelerdeki bilgiler ise arşiv araştırmasında tespit edilmesinde yardımcı oluyor ve kanuni bir dayanak oluşturuyor. Çıkan sonuç, Bulgaristan Yabancılar Kanunu’nun hangi ilgili maddesine göre oturum veya vatandaşlık başvurusu yapılması gerektiğini belirler. Böylece sonrasında izlenecek adımlar netleşir.

Başvuruların sonucunu belirleyen bilgi, Bulgaristan sınırından çıkış yapılan tarihtir. Bu bilgi, çoğu zaman Türkiye vatandaşı olunan tarih ile karıştırılıyor. Oysa bu 1-2 yıl sonra gerçekleşmiş olabilir. Başvuru için kullanılacak olan İsim Denklik Belgesi, Muhacir Kâğıdı veya Tabiiyet Beyannamesi gibi belgelerin Bulgaristan’da kullanılabilmesi için Bulgaristan’da tercüme ettirilerek ilgili yerlerde onaylattırılması gerekir. Daha sonra ise gerekli tüm evraklarla birlikte Bulgaristan’da Adalet Bakanlığı’nda vatandaşlık sorgulaması yapabilir.

Bulgaristan Vatandaşlığı Sorgulama İşlemleri

Alınan İsim Denklik Belgesi, düzeltilen doğum tarihi ve gerekli olduğunda kullanılmak için hazır bulundurulan Tabiiyet Belgesi ve Muhacir Belgesi ile vatandaşlık başvurusu yapacak olan kişinin kendisi göç ettiyse Bulgaristan’da Adalet Bakanlığı’na başvurarak kayıt sorgulaması yapması gerekir. Sorgulama anne veya babası ise bu işlem sadece vekâlet alarak yapılabiliyor. Sunulacak olan tüm belgeler Bulgaristan’da tercüme edilmiş ve onaylanmış olmalı. Elbette orijinallerinin yanında her ihtimale karşı fotokopilerinin yedekleri de alınmalı.

Arşiv aramasında yapılan tespitler, Bulgaristan vatandaşı olunup olunmadığı ve hangi haklardan yararlanılabileceğini belirliyor. 1968-1978 göçmenleri için bu sonuç çoğunlukla olumsuz oluyor. Bu karar yapılan resmi göç anlaşması ve ilgili kanun maddesine göre belirleniyor. Fakat bu durum vatandaşlık ihtimalinin bittiği anlamına gelmiyor. Bundan sonra izlenecek adımlar “uzun prosedür”, yani önce Bulgaristan Oturum İzni alarak, daha sonra ise vatandaşlık başvurusu yapılması şeklinde ilerliyor. Bulgaristan kanunlarına göre vatandaşlığı önce göç eden kişi alabiliyor. Ancak kendisi vatandaşlığını geri kazandıktan sonra çocukları başvuruda bulunabiliyor. Bu süreç takip eden soylar için de aynen uygulanmaktadır.

Bulgar Vatandaşlığı Başvurusu İçin Oturum İzni Alma

Bulgaristan Oturma İzni için yapılan başvurular bu ülkenin Yabancılar Kanunu’nun 25 madde, 9 bendine göre yapılıyor. Başvurunun yapılabilmesi içinse kişinin uygun koşulları sağlamış olması gerekiyor. Bulgaristan Adalet Bakanlığı’ndan alınan belge bu başvuru için altyapı sağlıyor. Bulgaristan’dan alınacak olan diğer tüm belgelerle birlikte hazırlanacak olan Bulgaristan Oturum İzni Başvuru Dosyası, Türkiye’de bulunan resmi Bulgaristan Konsolosluk temsilciliklerinden birine iletilmesi gerekir.

Bu başvuru şahsi olarak yapılıyor. Talep ortalama iki (2) ayda sonuçlanır. Bulgaristan “D” vize ismi de verilen bu izin ile kişi Bulgaristan’da 90 günden fazla kalabiliyor. Bu tipte “D” vize başvurusu yapılırken neden olarak Bulgaristan göçmeni olduğu ifade edilmeli. Her yıl yenilenmesi gereken Bulgaristan Oturma İzni ile üç (3) yıllık bekleme süresinin sonunda vatandaşlık başvurusu yapılabiliyor. Daha sonra ise kanunen belirtilen bekleme süresinin sonunda, yani iki (2) yıl daha bekledikten sonra yaklaşık beş (5) yıl sonra Bulgaristan vatandaşlığı alınabiliyor.

Bulgaristan Oturum İzni İçin Adres Beyanında Bulunma

Bulgaristan Oturum İzni başvurusu yapılırken en önemli ayrıntılarından biri yapılan adres beyanıdır. Üzerinde kayıt yaptırılacak olan adresin sahibi tapu sahibi olmalı. Bulgaristan Oturma İzni başvurusu için adres kaydı yapılırken ev sahibinin de başvuru sahibi ile birlikte gitmesi gerekiyor. Yanında ise tapusu ve kimliği olmalı.

Hayatta Olmayan Bir Kişinin Vatandaşlık Kaydını Sorgulama

1968-1978 yılları arasında Türkiye’ye gelen Bulgaristan göçmenlerinin bazıları vefat etmiş olabiliyor. Bu gibi durumlarda Bulgaristan Adalet Bakanlığı’nda vatandaşlık kaydı araştırması yapmak çok bir şey ifade etmeyebiliyor. Çünkü Bulgaristan Oturum İznini önce göç eden kişi alması gerekiyor. Fakat kendisi artık hayatta olmadığı için bu hak çocuklarına geçmiyor. Bu durumda 1968-1978 göçmenlerinin çocukları Bulgaristan vatandaşlık hakkından da yararlanamıyor.

Bulgaristan Vatandaşlığı Başvuru Sürecinden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler

Dünya’da arşiv kayıtlarının en iyi tutulduğu ülkelerden biri Türkiye’dir. Ancak bu duruma rağmen değişik sebeplerden dolayı her Bulgaristan göçmeninin arşiv kayıtları saklanmamış da olabiliyor. Bu eksiklikler ise daha çok 1900’lü yılların başında yapılan kayıtlar için geçerli olabiliyor. Ayrıca örneğin, Bulgaristan vatandaşlığı için belge toplayan bir kişi 1915 yılında göç ile Türkiye’ye gelmiş olsa ve buradaki kayıtlar bulunsa dahi Bulgaristan’da karşılıkları olmadığı zaman herhangi bir işlem yapılamıyor.

Özellikle internet ortamında Bulgaristan vatandaşlığı ile ilgili pek çok yanlış bilgi bulunabiliyor. Bunlardan biri olan “Altı (6) nesil geriye kadar büyük akrabası Bulgaristan göçmeni olanların Bulgaristan vatandaşlığı alabildiği” bilgisi pek de doğru değildir. Bulgaristan vatandaşlığı için doğru olan tek bilgi, uygulanan kuralların Bulgaristan Yabancılar Kanunu’na göre gerçekleştirildiğidir. Bu ise genellikle daha önce vatandaşlığı olan ve bunu kanıtlayanlara bu hakkın verildiğidir. Elbette şartlar karşılanıyorsa sırasıyla onların çocukları ve torunları da daha sonra Bulgaristan vatandaşlığına başvurabiliyor.

Bulgaristan vatandaşlarının kayıtlarında bazı notlar bulunur. Bu yazılarda eski göçmenlerin hangi şartlarda hangi kanun maddesine göre vatandaşlıktan çıkarıldığını belirtiyor ve sonradan yapılacak olan başvurularda etki ediyor. Göçmenlerin vatandaşlıktan çıkarılma durumunu belirleyen bir diğer madde de turist olarak Türkiye’ye gelip kalan insanları ilgilendiriyor. Buna göre turist olarak ülkeden çıkanlar, altı (6) aydan fazla ülkeye dönmez ise Bulgaristan vatandaşlığından çıkarılıyor. Ancak bu madde alınan özel bir kararla 1989 göçmenleri için uygulanmıyor.

Bulgaristan’dan alınan Doğum Kayıt Belgesi’nde kişinin Bulgarca ismi yazıyor. Fakat vatandaşlık veya Oturum İzni başvurusu yapılırken doldurulması istenen Dilekçenin Türk kimliğinde yazan isme göre doldurulması talep ediliyor. Bu sebepten dolayı verilen Bulgaristan kimliklerinde başvuruyu yapan kişinin Türkçe ismi bulunur. Bulgaristan’da bu kimlik alındıktan sonra çıkarılan tüm yeni belgelerde de kişinin Türkiye’deki ismi ile veriliyor.

Bazen Bulgaristan için yapılan Oturum İzni başvuruları olumsuz olarak cevaplandırılabiliyor. Son yıllarda bunun en büyük nedeni ise adres beyanı ile ilgilidir. Bildirilen adreste dört (4) kişiden fazla kayıtlı insanın olması, Oturma İzni olan kişinin orada yaşamaması ve yapılan sorgulamalar sonucunda bu kişinin adreste ikamet etmediği ortaya çıkması gibi durumlar taleplerin ret edilmesi veya alınan izinlerin iptali ile sonuçlanabiliyor.